کارپوهان د القاعده نوې څانګې ته څنګه ګوري؟

د القاعده مشر ایمن الظواهري

د هند د کورنيو چارو وزارت وايي چې د القاهده شبکې د مشر ايمن الظواهري تر اعلان وروسته یې په ټول هیواد کې لا کلک امنیتي ګامونه پورته کړي دي.

پراګ: د هند د کورنيو چارو وزارت وايي چې د القاهده شبکې د مشر ايمن الظواهري تر اعلان وروسته یې په ټول هیواد کې لا کلک امنیتي ګامونه پورته کړي دي.

دا له هغه وروسته ده چې ایمن الظواهري د هند د نیمې وچې (برصغیر) لپاره د القاعده شبکې نوې او ځانګړې څانګه جوړه کړه. ایمن الظواهري په خپاره کړې ویډیويي وینا کې د القاعده دې نوې څانګې ته د کشمیر تر څنګ ځینې نور هندي ایالتونه هم سپارلي دي.

د القاعده د مشر ايمن الظواهري دا ویډیو د تيرې چارشنبې په ورځ خپره شوه په کوم کې چې هغه په ختیځه ايشيا کې ''د جهاد بیرغ د راځوړندولو' خبره کړي وه.

د هند (سي اين اين/ ايي بي اين) نومي ټيلي وژن خبر ورکړی دی چې د دې هیواد استخباراتي ادارې د ایمن الظواهري د خپرې کړې ویډیو د کره توب مالومولو لپاره کار کوي. د هند د کورنیو چارو وزير راجنات وزيراعظم نريندر مودي ته په دې اړه تفصیلات هم ورکړي دي.

په نوي ډلي کې د هند د دفاعي چارو يوې څيړنيزي ادارې مشر برئيګيډير روميل داهيا له مشال راډيو سره په خبرو کې وويل چې د جهادي ډلو تر مينځ د مقابلې په نتيجه کې القاعده شبکې په هند کې د څانګې پرانستلو پريکړه کړې ده.

برئيګيډير روميل داهيا وویل ً القاعده شبکې دا خطره محسوسه کړې چې دوي په ټوله نړۍ کې د جهادي ډلې ترمنيځ د پوښتنو لاندي راتلاي شي ، او يوه بله ډله چې د آيي ايس آيي ايس په نامه ده، پرمخ تلاي شي. زما په اند دا د مقابلې جهاد دی. که څه هم هند له ډيرې اوږې مودې راهېسي ترهګرۍ ځپلی دی خو د يوولسم ستمبر تر پيښو وروسته يو څو کسانو نظرياتي ترهګري کوله خو ځوانانو له جهاده ډډه وکړه. د هندي ټولنې بنيادي اصولونه چې په کې برداشت، د ډيرو ډلو، نسلونو او ثقافتونو موجوديت شامل دي، دي خبرو لپاره زمينه نه برابره وي، چې د يو نظرياتي سخت دريځۍ پر لور لاړ شيً.

برئيګيدير داهيا دا ومنله چې په دولس سوه میلينونه خلکو کې يو څو کسان به داسي وي چې د دې ډلې نظريي خپلي کړي.

بلخوا د هندې ورځپاڼې انډين ايکسپريس خبريال او د سيمه یيز چارو کارپوه پروين سوامي وايي چې د القاعده شبکې د هندي څانګې جوړولو فيصله حيراونکي نه ده، ځکه چې په ممبۍ کې د شپږويشتم نومبر تر ترهګرو بريدونو وروسته د هند امنيتي او استخباراتي ادارې نورې زياتې پياوړي شوې دي خو دا خطره له هم موجوده ده.

د الظواهري په پيغام کې پر هندي مسلمانانو غږ شوی دی چې په ً جهاد ً کې برخه واخلي. پروين سوامي په دې اړه وايي ، ً يو څو هندي مسلمانانو پخوا په نړيوال جهاد کې برخه اخستي وه. خو زما په اند هندي مسلمانان به د سلفي جهاد پيغام په سنجيدګي سره وانخلي. دا يو حقيقت دی چې د مسلمانانو ګيلي شته، دوي سياسي او اقتصادي ستونزي لري، د هندوانو او مسلمانانو ترمينځ د تاوتريخوالي تاريخ هم موجود دي، او دا هغه خبري دي چې جهادي ډلي د خپلو مقاصدو لپاره کارول شي. په اکثريت کې نه بلکي لږ شمير کې ځوانانو دا پيغام متاثره کولي شي، خو بيا هم دا يو خطر ديً.

د سوامي په خبره ۲۰۱۴ کال د جنوبي ايشيا لپاره ډير مهم دی، له افغانستانه د امريکايي ځواکونو وتل دا سيمي له خطر سره مخ کولای شي، نو په دي حالاتو کې به د سيمي مشرانو له مهمي فيصلي کول وي.

د پاکستان د دفاعي چارو کارپو طلعت مسعود په نظر دی چې د القاعده هندي څانګه نه يوازي د سيمي لپاره بلکي د هند لپاره خطرناکه ده.

طلعت مسعود په نړيواله کچه د نويو جهادي ډلو د جوړيدو د لاملونو په اړه وايي و ً يوه وجه دا ده چې په اسلامي او نورو هيوادونو کې اکثريتي او اقليتي مسلمانان ځپل کيږي. دا يو خطر موجود دی او له دې سترګي نشي پټول کېدای. د دې خطر مقابلي لپاره پکار ده چې لوي مسلي لکه کشمير، فلسطين او نوري حل کړل شي، ځکه چې د دې وجې نه جهادي ډلو ته وده ملاويږي.

کارپوهان په دي خبره متفق دي چې د القاعده شبکې هندي څانګه يو ګواښ دي، خو د دي مخنيوي ممکن کيدي شي، چې د جنوبي ايشيا ټول هيوادونه په دي لړ کې د همکاري ژمنه وکړي، خو کارپوهان دا هم وايي چې په موجوده حالاتو کې سيمي یيز سياسي حالاتو دغو جهادي ډلو ته زمينه برابره کړي چې خپل مقاصد ترلاسه کړي.