د نړۍ د بېلا بېلو هېوادونو مشرانو او سیاستوالانو مسعود پزشکیان ته د ایران د ولسمشرۍ په انتخاباتو کې د بریا مبارکي ورکړې ده.
دا تر هغې وروسته ده چې ایرانیو چارواکو وویل چې اصلاح غوښتنونکي نوماند مسعود پزشکیان د ولسمشرۍ د دویم پړاو ټاکنې ګټلې دي.
د انتخاباتو د کمېشن ویاند محسن اسلامي د جولای پر شپږمه پر دولتي ټېلېوېژن اعلان وکړ چې پزشکیان ۵۳.۷ سلنه رایې ګټلې دي او د ترلاسه کړیو ووټونو شمېر یې څه باندې ۱۶ مېلیونه دی.
نوموړي زیاته کړې چې د مسعود پزشکیان سیال سعید جلیلي ۴۴.۳ سلنه رایې چې څه باندې ۱۳.۵ مېلیونه ووټونه کېږي، اخیستي دي.
د پاکستان وزیراعظم شهباز شریف د جولای پر شپږمه د پزشکیان تر بریا وروسته پر اېکس، چې پخوا ټوېټر بلل کېده، لیکلي چې د پاکستان او ایران د دوه اړخیزه تعلقاتو د "لا پیاوړي کولو" او "سیمه ییز امن او ثبات ته د ودې ورکولو" لپاره له نوموړي سره "له نېږدې کار کولو ته سترګې په لاره" دی.
Heartiest congratulations to my brother Dr. Massoud Pezeshkian on his victory in Iran%27s presidential elections! I look forward to working closely with President-elect Dr. Pezeshkian to further strengthen Pakistan-Iran bilateral ties & promote regional peace & stability. As…
— Shehbaz Sharif (@CMShehbaz) July 6, 2024
د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي هم د جولای پر شپږمه پر اېکس په بیان کې پزشکیان ته د مبارکۍ ویلو ترڅنګ هیله ښوولې چې د هغه په واکمنۍ د ایران او افغانستان "دوستانه روابط" لا زیات ټینګ شي.
برگزاری موفقانهٔ انتخابات ریاست جمهوری #ایران را، که با مشارکت سیاسی و حضور مردم در پای صندوقهای رای همراه بود، به ملت و دولت ایران تبریک میگویم و برای رئیس جمهور منتخب جمهوری اسلامی ایران جناب داکتر مسعود پزشکیان@drpezeshkian، آرزوی کامیابی نموده توفیقات مزید شانرا خواهانم.… pic.twitter.com/CihFU6MRX2
— Hamid Karzai (@KarzaiH) July 6, 2024
د سعودي عرب مشرتابه هیله ښوولې چې د پزشکیان په واکمنۍ کې به د ریاض او تهران ترمینځ اړیکې لا وده ومومي.
سعودي عرب او ايران په سيمه کې له يو بل سره د سختې سيالۍ اوږده سابقه لري خو د ۲۰۲۳ز کال په مارچ مياشت کې یې د چين په مینځګړتوب خپلې هغه سفارتي اړیکې بحالې کړې چې اووه کاله مخکې یې پرې کړې وې.
د سعودي عرب دولتي خبري اژانس وویل چې پاچا سلمان بن عبدالعزیز آل سعود او وليعهد محمد بن سلمان پزشکیان ته مبارکي ویلې ده.
اژانس وايي، پاچا سلمان هیله ښوولې چې د دواړو هېوادونو "تعلقات به وده" ومومي.
اروپايي ټولنې هم پزشکیان ته مبارکي ورکړې او ویلي یې دي چې له نوموړي سره تعامل ته تیاره ده.
د ټولنې د بهرنیو چارو او امنیتي تګلارې څانګې ویاندې نبیلې مسرلي د جولای پر شپږمه پر اېکس په بیان کې ویلي دي چې اروپايي مشران د ضروري تعامل په اړه د اروپايي ټولنې د تګلارې له مخې د ایران له نوي حکومت سره تعامل ته تیار دي.
Iran: We take note of the results of the presidential elections in Iran and congratulate President elect Massoud Pezeshkian. We are ready to engage with the new government in line with EU policy of critical engagement.
— Nabila Massrali (@NabilaEUspox) July 6, 2024
الجزیره ټېلېوېژن وايي چې روسي ولسمشر ولادیمیر پوتین په یو بیان کې هیله ښوولې ده چې د پزشکیان د ولسمشرۍ "دوره به د دواړو دوستانه" هېوادونو "د دوه اړخیزه همکارۍ په پیاوړې کولو کې رغنده" ونډه ولري.
د چین حکومت د جولای پر اوومه پر ووبپاڼه په بیان کې ویلي دي چې ولسمشر شي جېنپېنګ د شنبې (خالي) پر ورځ پزشکیان ته د ټاکنو په ګټلو مبارکي ورکړه.
بیان د شي له خولې وايي چې بیجنګ او تهران "تل د یو بل ملاتړ کړی دی" او په هر "مشکل وضعیت کې یوځای پاتې شوي دي."
بیان زیاتوي چې چینايي ولسمشر د "دواړو هېوادونو ترمینځ د جامع ستراتیژیکې ملګرتیا د ټینګولو" لپاره له پزشکیان سره ګډ کار ته لېواله دی.
د هند، شام (سوریې)، عراق، آذربایجان او وېنېزوېلا مشرانو او چارواکو هم پزشکیان ته د ولسمشر په انتخاباتو ګټلو مبارکي ویلي او ورسره یې ګډ کار ته لېوالتیا ښوولې ده.
په ایران کې د ولسمشرۍ د انتخاباتو دویم پړاو د جولای پر پینځمه وشو. تر دې مخکې، د جون پر ۲۸مه د ټاکنو په لومړي پړاو کې هېڅ کاندید تر ۵۰ فیصده زیاتې رایې ترلاسه نه کړای شوې.
په هغه پړاو کې د رایو ورکوونکو شمېر هم خورا کم وو خو چارواکي وایي د دویم پړاو په ټاکنو کې زیاتو وګړو رایې وکارولې.
دا هم وګورئ:
مسعود پزشکیان د ایران د ولسمشرۍ په ټاکنو کې بریالی اعلان شومحمد مخبر د ابراهيیم رييسي تر وژل کېدو وروسته د ایران سرپرست ولسمشر ټاکل شوید ايراني ولسمشر الوتکه د پېښې ښکار شوې دهنوی ولسمشر مسعود پزشکیان له ۲۰۰۸ز کال راهیسې د پارلېمان غړی پاتې شوی دی. هغه د ښځو د اجباري حجاب پلي کولو طریقه تر پوښتنې لاندې راوستې او له غرب سره یې د خبرو اترو په حق کې هم څرګندونې کړې دي.
خو نوموړی د اسلامي جمهوریت د اصولو ملاتړ هم کوي او مخکې یې ویلي ول چې د ولسمشرۍ انتخاباتو د ګټلو په صورت کې د ایران د ستر مذهبي مشر علي خامنه یي تګلارې تعقیبوي.
په ایران کې هر څلور کاله وروسته د ولسمشرۍ انتخابات کېږي. په وروستي ځل هلته د ۲۰۲۱ز کال په جون کې انتخابات شوي ول چې پکې ابراهیم رییسي ولسمشر منتخب شوی وو.
سږني انتخابات له وخت مخکې وشول ځکه چې د روان ۲۰۲۴ز کال د مې پر ۱۹مه رییسي، د بهرنیو چارو وزیر حسین امیر عبداللهیان او ځينې نور چارواکي د هېلېکاپټر (چورلکې) نسکورېدو په پېښه کې ووژل شول او د مې پر ۲۰مه د هغوی مړي وموندل شول.
د رییسي تر مرګ وروسته د ايران ستر مذهبي مشر ایت الله علي خامنه يي د مې پر ۲۰مه د هغه مرستيال محمد مخبر د سرپرست ولسمشر په توګه ټاکلی وو.
په ایران کې د ولسمشرۍ انتخابات په داسې حال کې ترسره شول چې د سیاسي بندیانو په ګډون د هغه رژیم یوشمېر مخالفانو له انتخاباتي بهيره د پرېکون غږ کړی وو او ویلي ول چې هغه ټاکنې به د ایران په سیاسي وضعیت کې د کوم خاص بدلون لامل نه شي.