صمد شبنم په کوټه کې د مشال راډیو خبریال دی چې د بلوچستان د پښتون مېشته سیمو په اړه راپورونه جوړوي.
زیارت د بلوچستان د سیلګرۍ له مهمو ځایونو یو بلل کېږي. پوهان وايي، د دې سیمې د ځنګله اوبښتې له اووه څخه تر اته زره کلونو پورې عمر لري. خو د ځنګله ونې یوې ناروغۍ او اوږدمهاله وچکالۍ
۱۵ کلنه ملایکه زاهد ښايي په کوټه کې د سوک وهنې (باکسېنګ) يوازینۍ زده کوونکې وي چې په کور کې مشق او رده کړه کوي. نوموړې د پاکستان پر کچ يو شمېر جایزې هم ګټلي دي.
د بلوچستان زیارت ته هر کال ګڼ سیلانیان ورځي. خو سږکال د کورونا وایرس وبا خپرېدو له وجې خلک سیل ته نه دي ورغلي چې له وجې یې د سیمې کاروبارونه اغېزمن شوي دي.
د بلوچستان زیارت (غوڅکۍ) سیمه کې د موسمي بدلون له کبله سږ کال د الوبالو (سرکۍ یا چېري هم بلل کېږي) پيدار کم شوی ځکه چې د تېر سپرلي کې ډېرو يخونو د ونو ګلان وهلي دي.
د بلوچستان په کوټه ښار کې د حکومت لخوا لګول شوي ټولبند له کبله په سلګونو رېستورانونه تړل شوي دي او یا یې کار اغېزمن شوی دی. د رېستورانونو ۸۰ سلنه کاروبار لوېدلی دی چې د مزدورانو مزدوري او د ځای کرایې نه شي پوره کولای. ډېری مزدوران یا خو پر کور بې کاره ناست دي یا د کور خرڅونو پوره کولو حیران دي. په د
د بلوچستان په پښین کې شاوخوا یوه اوونۍ مخکې ږلۍ د بېلا بېلو مېوو باغونو ته زیان رسولی او کروندګر وايي، د میاشتو، میاشتو خواري یې اوبو یووړه. دوی له حکومته د مالي مرستو غوښتونکي دي. د کروندګرو زیان او غوښتنې په اړه یې د کرنې ادارې ځواب په اړه ویډیويي رپورټ وګورئ.
د بلوچستان پښین ولسوالۍ ته د ورغلیو ملخانو هګیو بچي کړي دي او کروندګر وايي، باغونه او فصلونه یې له لوی ګواښ سره مخامخ دي.
د بلوچستان په پښین کې د خانوزي کروندګر وايي، ملخانو یې باغونو او فصلونو ته زیان اړولی دی. دوی وايي، مېوه دارو ونو یې ګلان کړي او که د ملخانو مخه و نه نیول شوه نو لا زیات زیان به ور په برخه شي. چارواکي وايي، د ملخانو ورکولو لپاره یې هڅې ګړندۍ کړې دي. ویډیويي رپورټ.
د بلوچستان د پښین ولسوالۍ په خانوزۍ سیمه کې یوشمېر کورونو کې "زما کور زما ښوونځی" کمپاين په نوم ماشومانو ته په خپلو کورونو کې د کور غړي درس وايي. دا کار د ښوونځيو تر تړلو وروسته د یادې سیمې څو ځوانانو پېل کړی دی. په دې اړه د صمد شبنم په ویډیویي راپور کې وګورئ.
په پاکستان کې د کورونا وایرس د مخنیوي په موخه ټولبند (لاکډاون) دی چې له وجې یې له لویو ښارونو څخه خلک خپلو پلرنیو سیمو ته ستانه شوي.
د بلوچستان پښین ضلعې سول روغتون طبي عمله وايي چې د کورونا وایرس د مخنیوي لپاره وسايل نه دې ورکړل شوي. بلخوا د پښین ځايي ولس هم غوښتنه کوي چې د ۱۰ لکه نفوس لرونکې دې ضلعې ته دې حکومت ځانګړې پاملرنه وکړي. نور حال د صمد شبنم په وېډیویي راپور کې وګورئ
په بلوچستان کې په کورونا وايرس اخته کسانو شمېره تر ۱۰۰ اوښتې ده. حکومتي چارواکي وايي چې د دې رنځ د مخنیوي لپاره یې ټول وسايل په کار راوستلي دي. بلخوا د کوټې سول روغتون ډاکټران او نوره طبي عمله وايي چې دوی ته هېڅ ډول وسايل نه دې ورکول شوي او د روغتیا څانګه په دې لړ کې جدي نه ښکاري. نور حال د صمد شبن
په بلوچستان کې د کورونا وايرس مریضان تر دې دمه پنځه څلويښتو ته رسېدلي دي. د ايران او افغانستان سره پولې تړلې دي او تجارت په ټپه ولاړ دی. په مرکزي ښار کوټه کې هم د دې وايرس له وېرې کاروبار خراب شوی دی. صمد شبنم یې په اړه راپور لري.
د پسرلي له پيلېدو سره سم سره سم د پاکستان له تودو سيمو کوټې ښار ته بېلا بېل ډول ونې او ګلان ورځي چې مینه وال یې د خپلو کورونو د ښایست لپاره اخلي. د بلوچستان په يخو سیمو کې د ونو او ګلانو کرلو پيل له مارچ میاشتې څخه کېږي او په دې موسم کې په کوټه کې د ونو او ګلانو د پلور بازار تود روان وي.
د فبرورۍ پر ۲۹مه په دوحه کې د امریکا او طالبانو ترمنځ د سولې هوکړې لاسلیکولو د بلوچستان په پښین کې افغان کډوال هیله من کړي دي. په کیمپ کې اوسېدونکي وايي، غواړي چې د لسیزو تر کډوالۍ وروسته هېواد ته ستانه شي. نور په ویډیويي رپورټ کې.
سجي په بلوچستان کې یو له هغو دودیزو خوړو څخه دی چې ډېر مینه وال لري. د پسه/ګډ او د چرګ غوښې دغه خواړه د سکروټو پر ټکور پخېږي. په دې اړه د صمد شبنم ویډیويي راپور وګورئ.
د ملګرو ملتونو لخوا په اسلام اباد کې د افغان کډوالو کډوالۍ په اړه رابلل شوي غونډې کې بلوچستان کې مېشت کډوال ګیله من دي چې دې غونډې ته زموږ په استازیتوب هېڅ یو کډوال هم نه وو وربلل شوی. دوی وايي موږ له بېلا بېلو ستونزو سره مخامخ یوو. په دې اړه صمد شبنم ویډیويي راپور وګورئ.
په کوټه کې د خولۍ سوداګر وايي، په خلکو کې د خولۍ پر سر کولو شوق زيات شوی دی. دوی وايي، خلک زرینې، جمالۍ او یعقوبۍ خولۍ ډېرې خوښوي. په دې اړه د صمد شبنم په ویډیويي راپور وګورئ. صمد شبنم په ویډیويي راپور
د کوټې کندهاري بازار کې د سړک پر غاړه یوشمېر خلک د غمیو کاروبار کوي. خو اوس دغه کاروباريان وايي چې له تېرو څو کلونو راهيسې د خراب امنیت له کبله د دوی کاروبار اغېزمن شوی دی. په دې اړه د صمد شبنم ویډیويي راپور وګورئ.
د فبرورۍ دویمه د محمد ابراهیم ارمان لوڼی لومړی تلین دی. دی په ۲۰۱۹ز کال کې پر همدې ورځ په لورالايي (بوري) کې د احتجاجي ناستې پر مهال وژل شوی وو. لوڼی څوک وو؟ تر وژنې یو کال وروسته یې کورنۍ په څځ حال ده او څه ورباندې تېرېږي؟ دا پوښتنې په ځانګړي ویډیويي رپورټ کې درځوابوو.
نور وښیئ
