د بلوچستان ځنګلي ژویو د ژغورنې اداره وایي، د هغې صوبې او د پاکستان نورو برخو ته د هجرت کوونکو مرغانو شمېر له ۴۰ تر ۵۰ سلنه کم شوی دی.
د ادارې مشر شریف الدین بلوڅ د مې پر ۱۳مه مشال راډیو ته وویل، ښکار او د مرغانو په پخوانیو تم ځایونو کې د زیاتو کورونو جوړېدنه یې د هجرت د کمښت لوی لاملونه دي.
پاکستان او هندوستان ته په ژمي کې د روسیې له سایبریا، اروپا او د هندوکش له سړو سیمو مرغان ورځي او هلته له درو څخه تر څلورو میاشتو پورې په ساحلي او د اوبو په زېرمو لرونکو سیمو کې ژوند تېروي.
د بلوچستان نوشکي، کلا سیف الله، ژوب، موساخېل او شېراني له هغو ضلعو څخه دي چې هر کال زرګونه کوچي مرغان ورځي.
هر کال د مې پر ۱۳مه د کوچیو مرغانو نړیواله ورځ لمانځل کېږي چې موخه یې د کوچیو مرغانو حفاظت او هغوی د معدومیت له ګواښه د ژغورلو په اړه اګهي خپرول دي.
په دې لړ کې په کوټه کې پوهانو او چارواکو په غونډه کې د مهاجرو مرغانو د خوندي کولو په اړه معلومات ورکړل. هغې غونډې ته ولسي وګړي هم ورغلي ول.
د چاپېریال ساتنې پوهان وایي، د افغانستان او ایران له لارې هر کال خواوشا ۴۰۰ قسمه مرغان پاکستان او له هغه ځایه هند ته ځي ـ په دې کې هیلۍ (ایلۍ)، مړزان، شین غاړي، زاڼې او تیتر مشهور دي.
په بلوچستان پوهنتون کې د ژوپوهنې یوه استاده عایشه مهران د کوچیو مرغانو په اړه د خپلې دوکتورا څېړنې کوي. هغې مشال راډیو ته وویل چې د اقلیم یا اب و هوا بدلون له کبله د اوبو ډنډونو ختمېدو او داراز، په پاکستان او په تېره بیا په بلوچستان کې ښکار د مرغانو ژوند له خطر سره مخامخ کړی دی.
نوموړې داراز وايي چې ولس هم د مرغانو ارزښت په اړه پوهاوی نه لري. ''د بلوچستان په کومه برخه کې چې زه اوسم، هلته خلک دې ته خوشالېږي چې د مرغانو [موسم] به راځي او موږ به یې ښه ښکار کوو.''
خو د بلوچستان د قانوني او پارلېماني چارو سېکرټر عبدالصبور کاکړ وایي له تېرو دوو کلونو راهیسې یې د کوچیو مرغانو د ښکار مخنیوي لپاره قانون سخت کړی دی.
ده مشال راډیو ته وویل، یوشمېر هغه کسان یې جریمه او سزا کړي دي چې د ښکار لپاره ټوپک او جالونه کاروي او اسباب یې هم ورڅخه اخیستي دي.
د بلوچستان په ګډون د پاکستان او هند نورو تودو او یا هم ساحلي سیمو ته د هغو مرغانو د ورتګ لړۍ د سېپټېمبر په وروستیو کې پیلېږي. هغه مرغان بیا په اپرېل کې د هند، چین او نورو هېوادونو له لارې خپلو ټاټوبو ته ستنېږي.
پوهان وایي، که د بلوچستان ترڅنګ د پاکستان په نورو برخو کې د مرغانو په اړه پوهاوی زیات نه شي او بې درېغه ښکار یې روان وي نو د زیاتره نایابه مرغانو نسل د ختمېدو له ګواښ سره مخامخېدای شي.
