د خيبر پښتونخوا نګران اعلا وزير محمد اعظم خان او په پېښور کې د نوي امريکايي قونصل جنرل شېنټي مورې د قبايلي سيمو د پرمختيايي کارونو په اړه خبرې کړې دي.
د خيبر پښتونخوا د نګران اعلا وزير محمد اعظم خان له دفتره د سېپټمبر پر څلورمه په خپره شوې يوه خبرپاڼه کې ويل شوي چې ملګري هېوادونه او نړيوالې مرستندويه ادارې د قبايلي ضلعو د پرمختيا چارو ته بايد ځانګړې پاملرنه او په هغه برخه کې مرسته وکړي.
محمد اعظم خان زياته کړې چې د پخوانۍ فاټا سيمې له لسيزو راهيسې هلته د روانې ترهګرۍ له وجې وروسته پاتې شوې دي. په بيان کې راغلي چې نوموړي په قبايلي ضلعو کې د امريکا پشمول د يوشمېر نورو هېوادونو او مرستندويه ادارو پرمختيايي پروژې د ارزښت وړ بللې دي او هيله يې ښوولې چې امريکا به د صوبې د ترقۍ په موخه خپلې مرستې جاري وساتي.
د خيبر پښتونخوا د نګران حکومت په اعلاميه کې راغلي، امريکايي قونصل جنرل شېنټې مورې له نګران اعلا وزير اعظم خان سره په ليدنه کې ډاډ ښوولی چې امريکا به د صوبايي حکومت او عامو خلکو په ملتيا د ولسي خير ښېګڼې پروژې جاري وساتي.
امريکا د خپل نړيوال پرمختيايي پروګرام (يو اېس اې ايي ډي) تر چتر لاندې د پاکستان په بېلا بېلو برخو کې پرمختيايي پروژې مخ ته وړي. د پروګرام پر ووبپاڼه د پاکستان لپاره د روانې پنځه کلنې (۲۰۱۸ – ۲۰۲۳) پرمختيايي همکارۍ پروژې يادونه شوې چې لويې موخې يې د هغه هېواد امن، ثبات او ترقي ښوول شوي.
د ووبپاڼې په ليکنه کې د پاکستان د هغو سيمو ځانګړی ذکر شوی چې له افغانستان سره پر پوله پرتې دي. ليکنه وايي، دا سيمې يو وخت د ترهګرۍ ځالې وې، خو اوسمهال داسې کارونه بايد وشي چې نه يوازې سختدريځې ډلې هلته ستنې نشي بلکې عام خلک يې د يوه ارامه ژوند په خوږو پوه شي.
خو د باجوړ د ماموندو يو مدني فعال شاه ولي خان ماموند، چې د خلوزو فلاحي تنظيم په نوم يوه ټولنه هم لري، د سېپټمبر پر پنځمه يې له مشال راډيو سره په خبرو کې هغه لويې ستونزې په ګوته کړې چې په وينا يې، دوی ترې لا هم کړېږي.
دا هم وګورئ: امریکا پر خپلو وګړو غږ کړی چې په ګلګت بلتستان کې ډېر پام وکړيهغه وويل: "تر ټولو لويه ستونزه مو د ويجاړو سړکونو هغه ده. زموږ سکولونو او کالجونه هم وران پراته دي. د بجلۍ تارونه خو بېخي پر ځمکه پراته دي. د اوبو هم غټه مسله ده. دا ستونزه مو د شمسي ټيوب وېلونه په جوړېدو حلېدای شي. په ماموندو کې د ټول باجوړ تقريباً نيمه ابادي پرته ده، نو موږ دلته د ځوانانو لپاره د لوبو ميدانونو ته هم اړتيا لرو."
د پرمختيايي چارو يو پوه، ډاکټر اشرف علي بيا مشال راډيو ته وويل چې د قبايلي ضلعو د ترقۍ لپاره ضروري ده چې هلته امن يقيني شي. ده البته يوشمېر سېکټورونه ياد کړل چې که نړيوالې مرستندويه ادارې پکې د خيبر پښتونخوا حکومت په مرسته کارونه وکړي نو د ده په خبره، د قبايلي ضلعو د اوسېدونکو محرومۍ به ختمې شي.
نوموړی وايي: "بنيادي خبره دا ده چې هلته د امن لپاره ګامونه بايد واخيستل شي. پوره سيمه ورانه شوې ده، د هغې بېرته جوړول دي. موږ هلته معدنيات لرو، د سېلګرۍ په برخه کې ډېر کار کېدای شي، د اوبو سم مديريت پکار دی، له افغانستان سره د تجارت لويې لارې خلاصول ډېر اړين دي چې د هغو سيمو د خلکو د معاش يوه لويه ذريعه ده. خو مهمه دا ده چې دا ټولې پروژې بايد د حکومت تر لاس لاندې وشي چې ځايي خلک يې خپلې وګڼي او خوندي يې وساتي."
د خيبر پښتونخوا حکومت د سېپټمبر پينځمې په اعلاميه کې راغلي چې د صوبې نګران اعلا وزير محمد اعظم خان له امريکايي قونصل جنرل شېټې مورې سره په ليدنه کې په قبايلي ضلعو کې د پوليس نظام د پياوړتيا ترڅنګ هلته د نجونو د تعليم لپاره هم د پروژو ضرورت په ډاګه کړ. امريکايي قونصل جنرل په ځواب کې ويلي چې په دې برخو کې د مرستو ترڅنګ به د خيبر پښتونخوا د لرغونې تاريخي او کلتوري ورثې د خونديتوب لپاره هم کار وکړي.