عوامي نیشنل ګوند وايي، د ازادۍ د یوه وتلي مبارز عبدالغفار خان چې په باچا خان مشهور دی، په مشرۍ د انجمن اصلاح الافاغنه ۱۰۰ مه کالیزه د علمي او کلتوري پروګرامونو په کولو سره لمانځي. د پښتنو د دې اصلاحي تحریک بنسټ هغه په ۱۹۲۱ز کال ایښی وو.
د عوامي نیشنل ګوند د کلتور سېکرېټري ډاکټر خادم حسین وايي، د جنورۍ له ۲۰ مې تر ۲۶ مې به په باچاخان مرکز کې سیمنارونه ، علمي مباحثې ، کلتوري غونډې او محفلونه جوړوي. او دا هلې ځلې په بېلا بېلو شکلونو کې د ضلعو او تحصیلونو په کچه د کال تر پایه دوام لري.
د انجمن اصلاح الافاغنه تحریک موخې؟
د چارسدې په باچاخان پوهنتون کې د پښتونخوا مطالعاتي مرکز مشر ډاکټر محب وزیر وايي چې انجمن به د ټولو افغانانو د پرمختیا، سوکالۍ او ودې خبره کوله. باچاخان او ملګرو یې نه یوازی له ۱۰۰ ډېر سکولونه پرانستل بلکې د دې خاوری د تاریخ ، غوښتنو او هنرونو په بنیاد یې ورله یو تعلیمي نصاب هم ورکړو. د پښتو د جدید ادب اغاز هم د باچا خان د انجمن اصلاح الافاغنه او خدايي خدمتګار تحریک نه کېږي.
نننۍ ننګونې او انجمن اصلاح الافاغنه
په نن دور کې چې پښتانه د خپل قامي شناخت او پرمختیا لپاره د بیلا بیلو چیلنجونو سره مخامخ دي او پر خاوره یې تعلیمي ادارې، پوهان او هنرمندان د ترهه ګرو بریدونو ښکار دي نو په داسې حالاتو کې د انجمن اصلاح الافاغنه مفکوره یې څه مرسته کولی شي؟ په دغه اړه ډاکټر خادم حسین وایي په نن دور کې د دغه فکرونو اهمیت لا ډېر شوی دی او ځکه دوی غواړي دا پیغام په یو منظم شکل کې یوځل بیا پښتنو او د نړۍ امن خوښه قامونو ته ورسوي.
نوموړي وویل اوس بیا وخت راغلی دی چې پښتانه خپل کلي کورونه اباد کړي، تربګنۍ ختمې کړي، او د جرګو مرکو له لاری د خپلې خاوری د سوکالۍ لپاره کار وکړي.
د یادونې وړ ده چې انجمن اصلاح الافاغنه له سیاست او تعلیم سره سره د پښتنو د اقتصادي او هنري ودې لپاره هم یو مهم کردار لوبولی دی. هم دغه احساس وو چې باچاخان او د هغه ملګرو د ازادو سکولونو پرانستو سره سره د ادب، هنر او صحافت د ودې لپاره په ۱۹۲۸ز کال د پښتون مجلې بنیاد هم اییښی وو.
